girl

Protection de la vie privée

Een initiatief van Google en Test-Aankoop

Val niet voor vals

Over bots

Kinderen communiceren tegenwoordig met meer en meer niet-menselijke ‘stemmen’ die uit apparaten, apps en sites komen - meestal thuis, maar misschien ook steeds vaker op school. Soms worden ze ‘chatbots’ genoemd, soms ‘virtuele assistenten’, vaak kortweg ‘bots’. Dit is een eenvoudige vraag-en-antwoordactiviteit die is ontworpen om kinderen samen (of gewoon samen met u) hardop te laten nadenken over interactie met bots. Opmerking: probeer de discussie open te houden; deze activiteit is bedoeld om kritisch te denken, niet om conclusies te trekken.

Doelstellingen

Leren over deze interactieve technologie die op steeds meer plaatsen in het leven van studenten opduikt.

Ervaringen met bots van verschillende types identificeren.

De impact analyseren die deze technologieën kunnen hebben op het dagelijks leven - zowel positief als negatief and negative.

Even praten

Meer en meer mensen gebruiken bots tegenwoordig. Heb je dat woord ooit al gehoord? Sommigen noemen ze “chatbots” of “virtuele assistenten”. Ze worden ingezet voor ontelbare doeleinden: om te gamen, het weer te checken, vragen te beantwoorden, instructies te krijgen, te melden wanneer de tijd verstreken is, enz. Soms hebben ze een menselijke naam, soms beschrijven hun namen gewoon wat ze doen, bijvoorbeeld Hond per Dag, een bot die dagelijks een foto van een hond verstuurt. Bots kunnen op mobiele apparaten staan, online, in auto’s, of het kunnen speciale apparaten zijn die mensen in verschillende kamers van hun huis plaatsen. Laten we even praten over welke ervaringen uw kinderen al hadden met bots en erover nadenken. Deze vragen kunnen we in overweging nemen: 

  • Weet je wat een bot is? 
  • Wie van jullie heeft al met een bot gepraat? Op welk soort toestel? 
  • Wie wil ons vertellen hoe dat is? 
  • Waarvoor denk je dat bots het meest geschikt zijn (voorbeelden om hen aan het denken te zetten: vragen naar het weerbericht, nieuwsfeiten geven, een spelletje spelen, vragen naar informatie)? 
  • Bots gebruiken wat we AI of artificiële intelligentie noemen. In zekere zin leert AI uit de dingen die jij vraagt, zodat het jou beter kan helpen. Daarom ‘onthouden’ of nemen bots op wat jij vraagt en zegt. Ga je hierdoor nadenken over wat je een bot vertelt? Zo ja, wat zou je er dan tegen zeggen en welke soort informatie zou je voor jezelf houden? 
  • Vind je dit hetzelfde als tegen een mens praten? In welk opzicht is het hetzelfde en ook niet hetzelfde? 
  • Hoe behandelen of praten mensen die je kent met hun bots? 
  • Hoe zou jij ermee praten? Zou je vriendelijk zijn, of zou er soms tegen gillen? 
  • Vind je het oké dat mensen gillen tegen bots? Waarom of waarom niet? (Is het een soort van interactie?) 
  • Soms denken heel kleine kinderen dat bots mensen zijn. Wat zou jij je kleine zus, broer of neefjes vertellen zodat ze begrijpen waarmee ze aan het praten zijn? 
  • Als bots kunnen leren van mensen, kun je dan iets bedenken dat wij niet mogen zeggen omdat je niet wilt dat bots het leren? (Tip: denk even terug aan de activiteiten in “Share with Care” en bespreek hoe ze hiermee samenhangen.) 
  • Kun je informatie beoordelen als “goed of slecht” of “echt of vals”? Hoe kunnen we deze vragen proberen te beantwoorden?”

Activiteit

Zoek na de discussie op je toestellen thuis naar afbeeldingen van en informatie over bots (inclusief nieuwsverslaggeving). Mogelijke zoekwoorden: “bots”, “chatbots,” “digitale assistenten” of “virtuele assistenten.” Beslis in familieverband of de informatie oké is en schrijf er een samenvatting van één alinea over.

Lessen

Kritisch denken is een van de beste en meest duurzame “tools” die we hebben om ons technologiegebruik duurzaam te houden – en het mooie eraan is dat het beter wordt telkens als we er gebruik van maken hardop denken, is een krachtige en leuke manier om die tool te gebruiken en te verbeteren

Woordenschat 

Bot

Ook wel ‘chatbot’ of ‘virtuele assistent’ genoemd. Dit is software die online werkt of via een netwerk en automatisch vragen beantwoordt, commando’s opvolgt (zoals een routebeschrijving naar het huis van je nieuwe vriend), of eenvoudige taken uitvoert (zoals een liedje afspelen).

Phishing

Bij phishing probeert iemand je te misleiden om online persoonlijke informatie te delen. Phishing gebeurt meestal via e-mail, advertenties of websites die lijken op websites die je al gebruikt.

Spearphishing

Bij spearphishing is de aanval meer op jou persoonlijk gericht, doordat oplichters jouw persoonlijke informatie gebruiken.

Scam

Een oneerlijke poging om geld te verdienen of iets waardevols te verkrijgen door mensen te misleiden.

Betrouwbaar

Waarop je kunt vertrouwen om te doen wat juist of nodig is.

Authentiek

Echt, oprecht, waar of exact, niet vals of gekopieerd.

Controleerbaar

Iets waarvan kan bewezen of aangetoond worden dat het waar of correct is.

Bedrieglijk

Bedoeld om iemand te laten geloven dat iets niet waar is.

Manipulatie

Iemand die een andere persoon of situatie oneerlijk, onrechtvaardig controleert, beïnvloedt of bedreigt. Ook dingen die je online aantreft kunnen gemanipuleerd zijn, bijvoorbeeld een foto die bewerkt is om je iets te laten geloven dat niet waar is.

Frauduleus

Iemand misleiden om iets waardevols van hem te krijgen.

Firewall

Een programma dat je computer beschermt tegen de meeste vormen van oplichting en misleiding.

Schadelijk

Woorden of acties die bedoeld zijn om wreed of pijnlijk te zijn. Kan ook verwijzen naar schadelijke software die bedoeld is om iemands apparaat, account of persoonlijke informatie schade toe te brengen.

Catfishing

Een valse identiteit of account maken op een sociale netwerkdienst om mensen te misleiden om hun persoonlijke informatie te delen, of te laten geloven dat ze met een echte persoon praten, met een legitiem account, profiel of pagina.

Clickbait

Manipulatieve online-inhoud, berichten of advertenties die zijn ontworpen om de aandacht van mensen vast te houden en ervoor te zorgen dat ze klikken op een link of webpagina, vaak om views of websiteverkeer te doen stijgen om zo geld te verdienen.